De Escherichia coli als vriend speelt een belangrijke rol in het spijsverteringsstelsel van de mens. Deze bacterie is een van de vele soorten die van nature in onze darmen voorkomt en bijdraagt aan een gezonde darmflora. Bijvoorbeeld:

1. Synthese van Vitaminen: Bepaalde stammen van E. coli helpen bij de productie van vitamine K2, die essentieel is voor bloedstolling en botgezondheid. Ze dragen ook bij aan de synthese van enkele B-vitamines.
2. Bescherming tegen pathogenen: E. coli en andere “goede” darmbacteriën concurreren met schadelijke micro-organismen om voedingsstoffen en ruimte. Dit beschermt ons tegen pathogene bacteriën door te voorkomen dat deze zich gemakkelijk kunnen vestigen en vermenigvuldigen in onze darmen.
3. Ondersteuning van de vertering: Hoewel E. coli niet direct betrokken is bij de vertering van voedsel zoals sommige andere darmbacteriën, draagt het bij aan de afbraak van enkele voedingsstoffen en helpt het bij de fermentatieprocessen in de dikke darm, die gunstig zijn voor het hele verteringssysteem.
4. Stimulering van het immuunsysteem: E. coli speelt een rol in het versterken van het immuunsysteem door interactie met de darmwand en het immuunsysteem in de darmen. Dit stimuleert een goede immuunrespons en helpt het lichaam om ziekteverwekkers beter te herkennen en af te weren.

Het is echter belangrijk om te vermelden dat niet alle stammen van E. coli gunstig zijn. Sommige stammen, zoals E. coli O157, kunnen giftige stoffen produceren en ernstige voedselinfecties veroorzaken. Deze ziekteverwekkende stammen veroorzaken soms symptomen als diarree, buikpijn en in ernstige gevallen nierfalen.
Samenvattend speelt E. coli een cruciale rol in de gezondheid van het menselijke spijsverteringsstelsel, zolang het gaat om de niet-pathogene, commensale* stammen die op natuurlijke wijze in de darmen aanwezig zijn.

*Commensale bacteriën zijn micro-organismen die in ons lichaam leven zonder ons schade te berokkenen. Het woord "commensaal" komt uit het Latijn en betekent letterlijk "aan dezelfde tafel eten." Het idee is dat deze bacteriën met ons "meeleven" in een soort neutrale symbiose: ze profiteren van het leven in ons lichaam, terwijl ze meestal geen nadelige effecten op onze gezondheid hebben, en in veel gevallen zelfs gunstig voor ons zijn.

De Escherichia coli als vijand:  Hoewel de meeste E. coli-stammen onschadelijk zijn en zelfs bijdragen aan een gezonde spijsvertering, zijn er bepaalde soorten die gevaarlijk kunnen zijn en ernstige gezondheidsproblemen kunnen veroorzaken.

De belangrijkste risico's van gevaarlijke E. coli-stammen:

1. Ernstige voedselvergiftiging

Sommige E. coli-stammen, zoals E. coli O157, produceren schadelijke toxines (gifstoffen) die de darmwand aantasten. Dit kan leiden tot voedselvergiftiging met symptomen zoals:

• Buikkrampen
• Diarree (soms bloederig)
• Misselijkheid en braken
• Koorts

In sommige gevallen kan de infectie ernstig en levensbedreigend zijn, vooral bij kinderen, ouderen, en mensen met een verzwakt immuunsysteem.

2. Hemolytisch-uremisch syndroom (HUS)

Een van de ernstigste complicaties van E. coli O157 is het hemolytisch-uremisch syndroom (HUS). Dit syndroom beschadigt rode bloedcellen en kan leiden tot:

• Acute nierfalen
• Bloedarmoede
• Lage bloedplaatjesaantallen, wat het risico op bloedingen verhoogt

HUS komt vooral voor bij jonge kinderen en ouderen en kan blijvende nierbeschadiging of zelfs de dood veroorzaken als het niet tijdig wordt behandeld.

3. Urineweginfecties

Sommige E. coli-stammen zijn de meest voorkomende veroorzakers van urineweginfecties (UTI’s), vooral bij vrouwen. Deze infecties ontstaan wanneer E. coli vanuit de darmen in de urinewegen terechtkomt. Symptomen van een UTI door E. coli kunnen zijn:

• Pijn of een branderig gevoel bij het plassen
• Frequent urineren, vaak met een kleine hoeveelheid urine
• Troebele of sterk ruikende urine
• Buikpijn of lage rugpijn

Indien onbehandeld, kan de infectie zich verspreiden naar de nieren en ernstige complicaties veroorzaken.

4. Meningitis bij pasgeborenen

E. coli kan bij pasgeborenen soms leiden tot bacteriële meningitis (een infectie van de hersenvliezen), vooral als het tijdens de bevalling wordt overgedragen. Meningitis door E. coli kan ernstige gevolgen hebben, waaronder hersenbeschadiging en ontwikkelingsproblemen, en vereist intensieve medische zorg.

5. Sepsis

E. coli-infecties kunnen in zeldzame gevallen leiden tot sepsis (bloedvergiftiging), vooral bij mensen met een verzwakt immuunsysteem. Sepsis is een ernstige ontstekingsreactie van het lichaam op een infectie en kan levensbedreigend zijn zonder snelle behandeling.

Preventie van E. coli-infecties

Om het risico op infectie met gevaarlijke E. coli-stammen te verkleinen:

• Hygiëne: Was regelmatig je handen, vooral na contact met rauw vlees of dierlijke producten.
• Kook vlees goed door: Vooral rundvlees en hamburgers moeten volledig gaar zijn.
• Drink veilig water: Vermijd het drinken van onbehandeld water.
• Voorkom kruisbesmetting: Houd rauw voedsel gescheiden van bereid voedsel in de keuken.
• Was fruit en groenten grondig: Vooral als ze rauw gegeten worden.

Door deze voorzorgsmaatregelen te nemen, kan het risico op een ernstige E. coli-infectie aanzienlijk worden verminderd.